Het overgrote deel van de duikers in het Nederlandse watersysteem is aan het einde van hun financiële en technische levensduur. Dat zegt Peter Brink, onafhankelijk adviseur en projectleider riolering bij Brink Rioolbeheer. Hij volgt H2O Drones al sinds het begin en benadrukt dat ROV’s een helpende rol kunnen spelen bij in dit probleem. ‘We komen voor een uitdagende periode te staan als beheerders en ROV’s zouden deel kunnen uitmaken van de oplossing.’
Een van de eerste inspecties die H2O Drones uitvoerde, was een duikerinspectie bij de gemeente Maasdriel. H2O Drones bestond toen nog maar net en was vooral bezig de waterwereld te overtuigen van de potentie van ROV’s. Daar kwamen ze in contact met Brink. Hij zag vrijwel direct kansen voor ROV’s in de gemeentelijke riolering.
Brink vertelt waarom hij inspecties door ROV’s een kans gaf. ‘Kennis van de status van een asset is waardevol, maar de manieren waarop je dat kunt doen, zijn verouderd.’ Het is volgens hem alsnog noodzakelijk dat het inspecteren regelmatig gebeurt. ‘Je wil een duiker pas vervangen als het écht nodig is. Monitoring is dan belangrijk om dat moment te bepalen’, zegt hij. ‘Alle problemen en kosten die er met traditioneel inspecteren zijn, zouden door een ROV komen te vervallen. Ook werd beloofd dat de resultaten beter waren. Dat wilde ik wel eens zien.’
Levensduur ten einde
ROV’s zouden volgens Brink goed kunnen helpen met een aankomend probleem in zijn sector en in de rest van Nederland. Volgens de onafhankelijke onderzoeksorganisatie TNO zit het moment van massale vervanging van duikers en andere waterinfrastructuur eraan te komen. De organisatie onderzocht eerder al in november 2023 de vernieuwingsopgave die Nederland te wachten staat. In het rapport wordt benoemd dat de financiële en technische levensduur van civiele kunstwerken, waaronder duikers, de komende jaren ten einde komt. De meeste duikers zijn bijvoorbeeld 60 jaar geleden aangelegd. Dat is tevens ook hun financiële en technische levensduur. Dat betekent een golf aan vervangingen die erg veel geld zullen kosten. In 2021 waren de uitgaven aan vervangingen 1,1 miljard euro. TNO verwacht dat dit jaar de jaarlijkse kosten zullen verdubbelen en over 20 jaar 3,4 miljard euro per jaar zullen zijn.
Ontwerpnormen van toen, problemen van nu
Brink schetst een beeld vanuit zijn eigen vak en de kosten. ‘Een duiker in een watergang vervangen, kost zo’n 400 euro à 600 euro per meter. Heb je het over een duiker die bijvoorbeeld onder een weg doorloopt, kun je dat wel keer factor tien doen. De prijzen zijn natuurlijk er variabel, afhankelijk van kabels, leidingen, de grondwaterstand en het verkeer dat is betrokken bij de duiker, maar veel geld zal het zeker kosten als het vrijwel allemaal tegelijk plaatsvindt.’
‘De ontwerpnormen van de duikers die destijds zijn aangelegd, waaruit ons waternet grotendeels uit bestaat, zijn niet gemaakt voor de situatie van nu.’
Zestig jaar geleden is bij de bouw van duikers geen rekening gehouden met factoren die nu wel spelen. ‘Ik heb buizen gezien die sneller slijten door de stijgende temperaturen en de waterkwaliteit die verslechterd door drugsafval en medicijnresten. Sommige buizen moeten er al uit na 25 jaar, al hebben duikers daar minder last van’, vertelt Brink. Toch hebben duikers ook last van de veranderende omstandigheden. ‘De ontwerpnormen van toen komen niet meer overeen met de situatie van nu. Het waternet raakt steeds meer overbelast en de duikers zijn daar niet op gemaakt. Meer regen en woonwijken zorgen voor meer waterverkeer en een overbelasting van het waternet. Dat versnelt de slijtage van duikers drastisch.’
Het toenemende wegverkeer helpt ook niet bij de levensduur van duikers, zegt Brink. ‘Bij de dekking van de duikers hebben ze daar zestig jaar geleden geen rekening mee gehouden. Nu is er veel meer verkeer en vooral vrachtverkeer, wat de druk op de duiker doet toenemen’, gaat hij verder. ‘Het is van belang dat duikers vaker bekeken worden met de huidige ontwikkelingen die slijtage van het civiele kunstwerk bevorderen. Dan kan doelgericht worden gehandeld en veel geld schelen.’
‘ROV’s zijn hard nodig’
Brink gaat ervanuit dat binnenkort een groot aantal duikers vervangen moet worden in verband met de veiligheid en capaciteit van het waternet. ‘Dat kan een groot probleem en een groot risico vormen voor gemeenten en waterschappen. Er is al een groeiend personeelstekort waardoor we werken met een ‘piepsysteem’. Er zijn een hoop duikers die straks moeten worden aangepakt.’ Een oplossing hiervoor heeft Brink drie jaar geleden al gezien. ‘Dan zijn het toch de ROV’s die hard nodig zijn. Niet bij het vervangen of repareren, maar om de kennis op te doen waar het onderwater nu misgaat en wanneer je nu moet vervangen. Dat is voor de meeste beheerders nu een gok.’ Met behulp van ROV’s breng je de conditie van een duiker of HWA snel en betaalbaar in kaart. Zo kun je problemen voor zijn en ben je in staat om te budgetteren op lange termijn.
‘Het is niet de vraag of het gaat gebeuren, maar wanneer.’
De expertise van H2O Drones zit in het herkennen van schade en monitoren. ‘Dat wordt van groot belang. Als je weet hoe duikers er nu bij liggen door te inspecteren, zal dat voor veel meer inzicht, informatie en ook een beter plan van aanpak zorgen. Haarscheurtjes in een duiker waar je niet van af weet, kan in een korte tijd groeien tot een risico. Wetend dat veel duikers zich onder een weg of spoor bevinden en dat deze binnenkort kan bezwijken, is echt levensgevaarlijk. Daarom moeten we meer inspecteren, om het gevaar in te kunnen schatten, want het is niet de vraag of het gaat gebeuren, maar wanneer’, vertelt hij ongerust.
Nieuwsgierig naar ons? Check onze socials of neem contact met ons op!