In ons vorig blog hebben we het gehad over Nederland en zijn omgang met het water. Deze week gaat het over de invloed van klimaatverandering op het water en met name hoe hiermee kan worden omgegaan.
Stijgende zeespiegel
We beginnen hierbij met het stijgen van de zeespiegel. Dit is (misschien wel) het grootste probleem voor Nederland. Maar hoe kan het eigenlijk dat de zeespiegel stijgt?
Om het simpel te houden, is de belangrijkste oorzaak het opwarmen van de aarde. Hierdoor smelten de ijskappen en dat betekent dat de zeespiegel wereldwijd stijgt. Het gaat veelal om het smelten van gletsjers en ijskappen op Groenland en Antarctica. Het gevolg: de zeespiegel kan tussen de 26 en 82 centimeter stijgen in de komende 100 jaar.
Bron: KNMI
Om de bovenstaande informatie even in beeld te brengen: onderstaand een afbeelding van Nederland als de zeespiegel 180 centimeter stijgt. Als het zover zou komen staat in principe half Nederland onderwater.
Rivieren hebben meer ruimte nodig
Maar er is niet alleen een stijging van de zeespiegel, ook de rivieren hebben een toename van water in de komende jaren. Door het smelten van de gletsjers (aan het begin van bijvoorbeeld de Rijn) komt er steeds meer water in de rivier. Ook is er met name in de winter meer regenval, wat via verschillende wegen ook in de rivier belandt.
Daarnaast moet ook rekening worden gehouden met het feit dat een rivier uitmondt in de zee, maar dus ook de zeespiegel stijgt. Met hoogwater in de rivieren kan de uitmonding van een rivier een probleem veroorzaken als ook de zeespiegel flink stijgt. En Nederland is rivierdelta van de Rijn en de Maas, wat de situatie nog moeilijker maakt.
Het bovenstaande betekent dus dat de druk op de dijken rondom de rivieren groter gaat worden en water vaker vastgehouden moet worden omdat het niet meer ineens afgevoerd kan worden.
Verstening van Nederland
Ook speelt iets anders mee voor Nederland: de verstening. Dit is geen klimaatverandering maar draagt wel bij aan het probleem. Kortgezegd neemt al het groen, zoals gras en bomen water op. Maar bestrating, asfaltering, et cetera doen dit niet. Logisch, maar na het bovenstaande verhaal over meer regenwater en hogere waterstanden in de rivieren is het toch niet handig.
Niet alleen nemen stenen en asfalt geen water op, het maakt de afvoer van regenwater ook moeilijker. Zo komt via stukken groen hemelwater een stuk minder snel terug in de rivier ten opzichte van afvoerleidingen waar het regenwater binnen een dag al in de rivier zit.
Als laatste helpt verstening mee met het opwarmen van de aarde, omdat de opnamecapaciteit voor warmte toeneemt. Zo gaat bebouwde grond eigenlijk altijd ten koste van stukken natuur. Warmte blijft in steden dus veel beter hangen en hierdoor stijgt de algemene temperatuur. Dit heeft uiteindelijk ook effect op de algemene klimaatverandering.
Invloed van het buitenland
Niet alle oorzaken beginnen bij Nederland. Zo is er ook verstening in Duitsland. Daardoor komt er een grotere golf water naar Nederland bij grote regenval. En ook in Duitsland is er op grote schaal sprake van verstening. De Rijn heeft dus kortom in Duitsland een stuk minder mogelijkheden, maar komt wel in Nederland uit.
Zo is dit ook met de Maas, waar overstromingsrisico misschien nog wel groter is als bij de Rijn. Deze rivier stroomt via Frankrijk en België naar Nederland toe. Door een algemene lage waterstand in de Maas is hoogwater een ernstige situatie, maar wel in situatie die in de komende tijd steeds vaker zal voorkomen.
Hoe kunnen wij deze veranderingen tegengaan?
In basis zijn er twee mogelijkheden om deze gevolgen te voorkomen:
- De oorzaken aanpakken;
- Nederland voorbereiden en beschermen tegen de gevolgen.
Te beginnen bij de oorzaken aanpakken en dus zo gevolgen proberen te voorkomen:
- Zo kan Nederland opletten bij het uitstoten van broeikasgassen, om de opwarming van de aarde te verminderen (vertragen);
- Meer groengebieden in Nederland, om meer water op te nemen en meer CO2 op te nemen.
Aan klimaatverandering op grote schaal kan Nederland niet veel doen, maar door zelf initiatief te nemen hoeft het ook niet erger te worden. Nederland heeft namelijk last van grote gevolgen van klimaatverandering, dus moeten wij zelf beginnen met het tegengaan van klimaatverandering.
Nederland beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering.
In de komende jaren zal Nederland flink moeten investeren in het beschermen van de binnenlanden tegen hoogwater. Afkomstig vanuit de zee, rivier of uit de lucht, water komt toch wel het land in. Hieronder volgen een aantal voorbeelden van maatregelen die Nederland kan treffen om zichzelf beter te beschermen:
- Het verstevigen van dijken aan de kust.
- Het verstevigen van dijken om rivieren.
- Meer (groene) opslagplaatsen voor water om een overschot aan water vast te houden. Zie voorbeeld: gemeente Arnhem!
- Meer begroeiing in steden om water langzamer af te voeren.
Deze maatregelen kunnen allemaal uitgevoerd worden om overstromingen te voorkomen. Maar hoe dit het beste gedaan kan worden en wanneer welke maatregel precies nodig is, laten wij aan de experts over! Wel helpen wij graag een handje mee aan onderzoek naar klimaat en druk op de steden. Hoe we dit doen? Dat leest u in het volgende blog!
Meer weten over de invloed van water en klimaatverandering in Nederland? Vraag het ons!
Of volg ons via sociale media:
